BİLİM VE TEKNOLOJİ

NASA: Üç kara delik çarpışacak

NASA bilim insanları dünyaya bir milyar ışık yılı mesafedeki 3 süper kütleli kara deliğin çarpışmak üzere olduğunu duyurdu.

NASA'nın bilim insanları, SDSS J0849+1114 ismi verdikleri üçlü bir kara delik sistemi buldu. Bilim insanlarına göre; bu sistem birbirlerine çarpacak bir rota içerisinde bulunuyor. Ortamda oluşan yerçekimi kuvveti nedeniyle hızla birbirlerine yaklaşıyorlar. Birden fazla teleskop kullanarak ikili kara delik sistemlerini tespit etmek üzere araştırma yapan gök bilimciler, dünyaya yaklaşık bir milyar ışık yılı uzakta bulunan üçlü bir kara delik sisteminin birbirleriyle çarpışma eğilimindeki bir rotada bulunduğunu keşfetti.

Tesadüfen bulundu

George Mason Üniversitesi araştırma görevlisi Shobita Satyapal The Astrophyical Journal için bir makale kaleme alarak keşif sürecini anlattı. Yalnızca kara delik çiftleri aradıklarını ancak araştırma teknikleri nedeniyle üç süper kütleli kara deliklerle karşılaşıklarını anlatan Satyapal, kara delikleri aktif olarak besleyen bir sistem ile ilgili en güçlü kanıtı bulduklarını kaydetti. Satyapal; gaz ve toz sebebiyle fark edilmeleri oldukça zor olan kara deliklerin, iki uzay tekeskobu ile yeryüzündeki teleskoplardan gelen verilerin birleştirilerek keşfedildiğini ifade etti. Kara deliklerin 10 bin ilâ 30 bin ışık yılı mesafede olduğunu belirten Satyapal, kara deliklerin de ana galaksiler gibi birleşmek durumunda olanları arasındaki bu mesafenin kısalacağını aktardı.

Son parsek problemi

Birbirine yaklaşan kara deliklerin enerji ve momentumunun korunumu gereği, kaybettikleri enerji ve momentumu çevredeki diğer gök cisimlerine transfer etmesi, böylelikle hız kazanan cisimlerin de kara deliklerden uzaklaşması, kara delikler arasındaki mesafenin ise 1 parseğin altına düşene kadar sürmesi bekleniyor. Bu yakınlığa eriştikten sonra da müthiş dönme hızları dolayısıyla çevredeki tüm maddelerin uzaklaşacağı ve izole bir ortam oluşacağı kaydediliyor. İzole olan ortamda enerji ve momentumun tümüyle korunması gerekse de kara delikler enerji kaybetmeye devam ettiği aktarılıyor. Bu enerji ve momentumun nereye gittiği ise son parsek problemi olarak gizemini koruyor.

Üçüncü bir süper kütleli kara deliğinin iki süper kütleli kara deliğin birbirine yakınlaşmasına hız katacağı ve iki süper kütleli kara deliğin birbirlerine birkaç ışık yılı yaklaşabileceği, fakat yörüngelerindeki yüklü miktardaki enerji sebebiyle birleşmek için daha çok çekime gereksinim duyacağı bu 'son parsek problemi' adlı teorik bilmecenin çözümü olabileceği düşünülüyor.