Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü tarafından işletilen Atatürk Hava Limanı; iç hat ve dış hat seferleri ile uluslararası charter seferlerine açık, sivil amaçlı olarak kullanılmaktadır. İstanbul şehir merkezine 24 km. uzaklıkta ve batı yönünde, toplam 11 milyon 776 bin 961m2’lik arazi üzerinde kurulu Atatürk Havalimanı’nın bir milyon 500 bin m2’lik PAT sahası (beton saha) mevcuttur.
İstanbul’da ilk hava meydanı, askeri amaçlarla 1912 yılında Yeşilköy’de hizmete girdi. Sivil havacılığımızın ilk adımı, 1925 yılında yine Yeşilköy’de kurulan Türk Tayyare Cemiyeti ile atıldı. Küçük bir askeri hangar ile yanındaki kargir binanın sivil uçuşlara tahsis edilmesinin ardından, İstanbul-Ankara arasında Şubat 1933’de gerçekleştirilen ilk uçuşla,”Yeşilköy Hava Meydanı” sivil uçuşlara açılmış oldu.
Uluslararası uçuşlar
Havacılık alanında gerçekleştirilen hızlı atılımlar sonrasında, Türk sivil havacılığını geliştirmek amacıyla yurtdışından uzmanlar getirildi. Chicago’da 1944 yılında imzalanan Uluslararası Sivil Havacılık Anlaşması’nı müteakip, İstanbul-Yeşilköy’de uluslararası bir hava alanı yapılmasına karar verildi. Bu amaçla 1947 yılında Westinghouse Electric Internatıonal Company ve The IG White Engineering Corporation ile sözleşme imzalandı. 1949 da başlanan inşaat, 1953 de tamamlandı ve 1 Ağustos 1953 de “Yeşilköy Hava Meydanı” uluslararası uçuşlara açıldı.
Uluslararası standartlarda 2300 metre uzunluğunda 60 metre genişliğindeki 06/24 adlı pisti, taksi yolları, 10 bin m2 yolcu terminali ile hizmete giren havaalanı, bakım hangarları, radyo alıcı – verici cihazları ve yedek enerji santralı gibi modern altyapıya sahipti. 1968 de başlanan 45 metre genişliğinde 3000 metre boyundaki 18/36 pist inşaatı 1972 yılında tamamlandı.
Master plan
Uçak trafiği ve yolcu sayısının hızla artması sonucu, 1971 yılında Yeşilköy Hava Limanı için bir master plan uygulamaya konuldu. Plan, her biri yıllık 5 milyon yolcu kapasiteli 4 terminal binası ve mütemmimlerinden oluşuyordu. Proje, Türk Hava Yolları (THY) Hangar Tesisleri, Kargo tesisleri, Kontrol Kulesi ve Teknik Blok, aydınlatma sistemi, elektrik dağıtım sistemi, 06/24 pistinin yeniden yapılması, akaryakıt ikmal tesisleri ile diğer tesisleri kapsıyordu. Söz konusu projenin içerisinde yer alan ve halen İç Hatlar Terminali olarak hizmet veren Dış Hatlar Terminali, 29 Ekim 1983 tarihinde işletmeye açıldı. Yeşilköy Havalimanı, kavuştuğu modern görünümüyle 1985 yılında Atatürk Hava Limanı adını aldı.
Artan yolcu ve uçak trafiğini karşılamakta yetersiz kalan Atatürk Havalimanı’nın terminal ihtiyacını karşılamak amacıyla, 20 milyon/yıl yolcu kapasiteli yeni dış hatlar terminali, 7 bin 76 araçlık otoparkı ve ilave tesis yapımı için harekete geçildi. Yap-işlet-devret modeline göre gerçekleştirilen ihale sonunda ilk yer teslimi, 17 Şubat 1998 tarihinde yapıldı. 3 Ocak 2000 tarihinde resmi açılışı yapılan modern terminal binası, 10 Ocak 2000 tarihinde işletmeye açıldı.
Bugünkü Atatürk Havalimanı
Dünyanın önemli havalimanları arasında yer alan Atatürk Havalimanı, bugün 60 m. genişliğinde 2600 m. uzunluğunda 05/23 pisti, 45 m. genişliğinde 3000 m. uzunluğunda 17 L/35 R pisti, yine 45 m. genişliğinde 3000 m. uzunluğunda 17R/35L olarak adlandırılan üç piste sahip. Havalimanı bünyesinde ayrıca, 369 bin 200 m2 apronu, en küçüğü Boeing 737-400 en büyüğü Boeing 747-777 olmak üzere çeşitli boyutta 90 adet uçağın park edebileceği park alanları, 189 bin m2 terminal binası ile yıllık 20 milyon yolcu kapasiteli dışhatlar, 7 milyon 500 bin kapasiteli iç hatlar terminali ve 179 bin m2 alanı ile 7 bin 76 araç kapasiteli kapalı otoparkı barındırıyor. 200 bin ton/yıl kapasiteli kargo terminali, hava trafik kontrol kulesi, kontrol kulesi, itfaiye birimi, sağlık ve ilk yardım üniteleri, uçak bakım hangarları, ikram hizmet binaları, işletme binaları, emniyet binalarından oluşan çok kompleks bir yapıya sahip Atatürk Havalimanı, Türkiye’nin en büyük havalimanı durumunda.
Mülki İdare Amirliği
Güvenlik ve diğer hizmetlerin düzenli, sürekli, etkin ve koordineli biçimde tek otoritenin yönetimi altında sağlanması amacıyla İstanbul Vali Yardımcılarından birisi, Atatürk Havalimanı Mülki İdare Amiri olarak görev yapmaktadır. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) ve Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC) tarafından belirlenen hizmetlerin başlıcaları arasında; havalimanlarındaki görevli kuruluşlar arasında koordinasyon ve işbirliği, genel güvenliğin sağlanması, giriş-çıkışların düzenlenmesi, görev ve hizmetlerin denetlenmesi, can ve mal güvenliğinin sağlanması, yolcu ve eşya trafiğinin güven içerisinde yürütülmesi, havalimanına dönük yasadışı müdahale ve eylemlerin önlenmesi için gerekli önlemlerin alınması, yangın-kaza vb. tehlikelere karşı planlamaların yapılarak denetlenmesi yer alıyor.
