Sivas Kongresi 100. yılında yine coşkuyla kutlanıyor. Cumhuriyetin temellerinin atıldığı Sivas Kongresi, Türk milletinin tam bağımsızlığını sağlamak ve Türk topraklarını kurtarmak adına millet temsilcilerinin Sivas'ta bir araya gelmesiyle gerçekleşen ulusal nitelikli bir kongredir.
4 Eylül 1919 Sivas Kongresi
4 Eylül 1919 tarihinde, Türkiye Cumhuriyeti'nin temelleri Sivas Kongresi'nde atıldı. Amasya Genelgesi'nin açıklanmasının ardından Mustafa Kemal ve millet temsilcileri, 1. Dünya Savaşı'nın ardından işgal edilen Türk topraklarını kurtarmak ve Türk milletinin bağımsızlığını sağlamak üzere çare aramaya başladı. Temsilciler, 4 Eylül-11 Eylül 1919 tarihleri arasında Sivas'ta bir araya geldi. Böylece Sivas Kongresi başlamış oldu. Sivas Kongresi'nde alınan kararlar, Erzurum Kongresi'nde alınan kararların genişletilmiş haliydi ve tüm ulusu kapsar nitelikteydi. Başka bir deyişle, Erzurum Kongresi'nde alınan lokal kararların genelleştiği, ulusal nitelik kazandığı bir kongredir. Kongrede, daha önce Erzurum Kongresi'nde vatanın bağımsızlığı ve büyünlüğüyle ilgili alınan kararlar geçerliliğini korumuştur.
Sivas Kongresi'nin önemi
- Kurtuluş Savaşı'ndan önce gerçekleşen son kongre olması nedeniyle ayrı bir önem taşımaktadır. Kongreler Dönemi böylece bitmiştir.
- Misak-ı Milli'nin esasları belirlenmiştir.
- Milli birliğin sağlanması, gücün milli iradeden gelmesi gibi kavramlar ortaya çıkmıştır.
- Heyet-i Temsiliye bütün vatanı temsil eder hale gelmiştir.
- Ulusal örgütlenme tüm vatanı kapsamıştır.
- Mustafa Kemal lider olarak benimsenmiştir.
- Mondros Mütarekesi reddedilmiştir.
- Sivas Kongresi milleti temsil eden tek kurul olmuştur.
- Tam bağımsızlık ve milli egemenlik ilkeleri temel prensip kuralı kabul edilmiştir.
- Mandacılık kesin olarak reddedilmiştir.
Sivas Kongresi'nde alınan kararlar neler? Sivas Kongresi maddeleri
- Milli sınırları içerisinde vatan bölünmez bir bütündür, parçalanamaz. Vatan sınırları içindeki halk, birbirinin ırki ve sosyal haklarına saygılı, yaşadıkları bölgenin şartlarına tamamen uyan öz kardeştir.
- Kuva-yı Milliye'yi tek kuvvet olarak tanımak ve milli iradeyi hakim kılmak temel esastır.
- Her türlü yabancı işgaline karşı millet kendisini savunacak ve sonuna kadar direnecektir.
- İstanbul Hükümeti, dışarıdan gelen bir baskı sebebiyle memleketin bir parçasını terk mecburiyetinde kalırsa, vatanın bütünlüğünü ve bağımsızlığını sağlamak üzere her türlü tedbir ve karar alınmıştır.
- Milli iradeyi temsil etmek üzere Meclis-i Mebusan'ın derhal toplanması gereklidir.
- Aynı gaye ile milli vicdandan doğan cemiyetler, "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında birleştirilmiştir.
- Alınan kararları yürütmek ve genel teşkilatı idare etmek adına kongre tarafından bir Temsil Heyeti seçilmiştir.
